pagetop

Op 1 februari 2000 werd de vzw 't Zwin Rechteroever Grondgebied Damme opgericht in het kasteel van Moerkerke. De snel groeiende collectie van de Heemkundige Kring verhuisde in 2009 van de kasteelzolder naar de Sint-Dionysiuskerk, maar de hechte band met het kasteel bleef behouden. De vzw heeft er nog steeds haar Maatschappelijke Zetel, houdt er haar bestuursvergaderingen en de jaarlijkse Algemene Ledenvergadering, waarvoor de kring de uitbaters dankt. Bovendien is het kasteel van Moerkerke één van de studieobjecten van de vereniging. Ter gelegenheid van zijn vijftienjarig bestaan heeft de Heemkundige Kring de stand van zaken van de bouw– en bewoningsgeschiedenis van het kasteel samengevat in een rijk geïllustreerd boekje van 24 p. full colour: van de vroegste motte van de heren van Moerkerke, over de donjon van de familie Van Praet, de botanische renaissancetuin van Karel Van Sint-Omaars, het zomerverblijf van de Dhanins de Moerkerke, de grote verbouwing van 1908 en het pensionaat van de Frères tot de huidige feestzaal. (zie "publicaties" > "Kasteel van Moerkerke" op deze website).

De eerste vermelding van Moerkerke is 1110, door de bisschop van Doornik/Noyon, als één van de vier kapellen van Oostkerke. Waarschijnlijk was Moerkerke een onafhankelijke parochie aan het einde van de 12de eeuw, na de bouw van de huidige Branddijk - Damweg. Deze dijk was een defensieve dijk, bedoeld om het gebied ten zuiden van deze dijk te beschermen tegen mogelijk overstromingsgevaar. De naam Moerkerke betekent "kerk in de moerassige streek". Moerkerke was een heerlijkheid die in leen gehouden werd van de graaf van Vlaanderen. De leenman of vazal oefende in zijn heerlijkheid het bannum of de bannale rechten uit. Dit hield in: recht van jacht en visvangst, goedkeuring van de kerkrekeningen en verslagen, nazicht en goedkeuring bij wateringen.

In de loop der eeuwen kwam het kasteel van Moerkerke en de bijhorende heerlijkheid in de handen van verschillende families.
In de 14de eeuw verwierf de familie "van Praet" het kasteel van de familie "van Moerkerke". Lodewijk van Praet was raads- en kamerheer van de hertog van Bourgondië. Hij zou het huwelijk tussen Margareta van Male, erfopvolgster van Lodewijk van Male, graaf van Vlaanderen, en Filips de Stoute, Hertog van Bourgondië, bewerkstelligd hebben.
In de 16de eeuw werd het kasteel tweemaal verkocht. In 1587 kwam het in handen van een Spaans edelman genaamd Clemens van Castilië, die het kasteel grondig verbouwde.
In de 17de eeuw werd het opnieuw verkocht. In 1700 kwam het tenslotte in handen van Pierre de la Vilette. Philippe François d'Hanins erft het van zijn schoonbroer in 1716; hij liet het kasteel opnieuw grondig verbouwen.
In de 19de eeuw kwam het door huwelijk bij de familie t' Serclaes de Wommersom die het tussen 1908 en 1912 opnieuw grondig liet verbouwen.
In 1924 richtte de orde van Sint-Franciscus Xaverius er haar juvenaat in.
In 1964 kocht Hubert Van den Broeck het kasteel, dat toen totaal vervallen was. Hij restaureerde het oude kasteel en breidde het uit tot zijn huidige vorm.
Sinds 1990 wordt het kasteel beheerd door de familiale naamloze vennootschap "Heerlijkheid van Moerkerke".

Tekst Michel Van den Broeck / Denis Raman
www.kasteelvanmoerkerke.be

Lid worden?
Jaarlijkse bijdrage: 
22 euro op rekening
BE44 8538 7333 1145
U ontvangt 4 tijdschriften en een uitnodiging voor al onze activiteiten
wegwijzerklein

Heemkundige Kring
't Zwin Rechteroever
Damme